Archiwum dla kwietnia 2018
Tanie wakacje. Słowacki Raj
Niecałe 70 km od Polski znajdują się Hrabušice, jedna z baz wypadowych w Słowacki Raj. Słowo raj nie jest przesadzone, zwłaszcza dla amatorów górskich wędrówek, którzy nie lubią się zbytnio przemęczać. Najwyższa góra w Słowackim Raju - Veľká Knola ma wysokość 1266 m n.p.m. Ale większość najbardziej atrakcyjnych szlaków nie przekracza wysokości 950 m. Ktoś kto odwiedzał Małą Fatrę poznał z pewnością szlak Janosikowe Diery. Słowacki Raj to zespół takich szlaków, których jest tam kilkanaście. Wędrówki wzdłuż potoków, które wcinają się skalny masyw Słowackiego Raju wąskimi wąwozami są świetną okazją do trenowania wspinaczki po odpowiednio przygotowanych szlakach. Zabezpieczenia typu podesty, drabinki, klamry, łańcuchy brzmią złowrogo, ale jak się nie ma lęku wysokości nie sprawiają żadnych problemów.
Słowacki Raj to świetne miejsce na dłuższe wakacje. Jedyny warunek to odpowiednia pora roku, żeby nie było śniegu i lodu. Zazwyczaj nie lubimy chodzić po górach w upalne lato. Tam to jednak nie grozi. Wąwozy z wartkimi strumieniami i licznymi wodospadami są jak naturalna klimatyzacją. Ilość atrakcji jaka tam na nas czeka zapewnia, że nie będzie nam się nudzić. Świetnie wypełni nam kalendarz nie tylko na 14 dniowy urlop, ale również na kilka takich wyjazdów.
W promieniu 30 kilometrów mamy Tatrzańską Łomnicę (tania i bez tłoku kolejka górska w wysokie Tatary), cztery kompleksy basenów termalnych, naturalne źródła wody mineralnej(gazowanej), przepiękne jaskinie w tym najbliższa z naturalnym lodowcem (czynna w miesiącach letnich), dyskoteka w Spišský Štvrtok, największy zamek na Słowacji - Spiski Hrad, Siva Brada Geyser - Słowackie "Pamukkale", jeziorko z wypożyczalnią sprzętu wodnego, niezapomniany rafting na rzece Hornad, ciekawe miasteczka, a przede wszystkim szlaki Słowackiego Raju.
W zależności jakie są nasze oczekiwania i upodobania - naszą bazą wypadową mogą być Hrabušice, położony przy szlakach Podlesok, na południu położone nad jeziorem Dedinki, czy bezpośrednio w górach Kláštorisko. Zimą dla narciarzy najlepiej jechać do Dedinek lub do Biele Vody. Musimy jednak pamiętać, że Słowacki Raj to niskie górki i trasy zjazdowe bardziej przypominają ośle łączki i zadowolą jedynie początkujących narciarzy.
 |
| Podlesok |
Najczęściej naszą bazą wypadową mamy w Podlesoku. Jest tam kilka możliwości noclegu. Schronisko, prywatne kwatery, domki kempingowe, duże pole namiotowe przystosowane również do przyjazdu własnym kamperem, czy przyczepą kempingową. Wszystkie te ośrodki są wspaniale zagospodarowane. Boiska do gry w siatkówkę, czy piłkę nożną, place zabaw dla dzieci. Nawet ścianki wspinaczkowe dla maluchów. Są również liczne trasy rowerowe. Teren jest odpowiednio monitorowany. To ważne bo w okolicy jest kilka miejsc, gdzie są siedliska Cyganów. Oczywiście ci w Hrabušicach są "cywilizowani" Cyganie i można u nich spokojnie wynajmować kwatery, ale w Latanowcach, czy w Janovcach są osiedla z kurnymi chatami, gdzie bez prądu mieszka najbiedniejsza społeczność Romów. 20 lat temu można było się spotkać w tamtych okolicach z namolnym żebractwem dzieci. Teraz o takich przypadkach nie słyszeliśmy. Z pewnością jest to też jakaś atrakcja turystyczna, ale widok skąpo odzianych dzieci, które zimą idą w drewniaczkach do sklepu w Janovcach długo nie zapomnimy. Cyganie dają o sobie znać wiosną. Pielęgnują oni głupi zwyczaj wypalania traw i strażacy mają z nimi sporo kłopotów.
Z Podlesoka rozciąga się wspaniały widok na Tatry Wysokie do których mamy niespełna 30 kilometrów.
W Podlesoku jest kilka klimatycznych gospod, w których w sezonie jest muzyka na żywo. Od maja do września jest ustawiana przy samym Auto Campie scena, gdzie występują różne zespoły, głównie ludowe.
Podlesok to miejsce skąd biorą początek najbardziej popularne szlaki. Najbliższy to Sucha Bela z przeuroczym Okienkowym Wodospadem. To bardzo ciekawy szlak, w którym najciekawszy jest wodospad, do którego wspinamy się po długiej drabinie, a który kończy się oknem skalnym z którego wypływa woda. W wąwozie Sucha Bela mamy też 30 metrowy system kaskad zwany Misové vodopády. Misove czyli takie na których występują kotły eworsyjne. Spadająca z wysokości woda kotłuje się w głębokich dołkach, które sama wyrzeźbiła.
 |
| Sucha Bela skalne okno |
Uwaga: w Słowackim Raju mimo, że to park narodowym nie ma zakazu wchodzenia z psami. Musimy jednak wiedzieć, że jest tam sporo miejsc niebezpiecznych dla psa. Bezwzględnie musimy trzymać go na smyczy, aby pies nie wszedł na jakąś półkę skalną. Zwykle rezultat jest taki, że półka prowadzi go donikąd i zaczyna improwizować co najczęściej kończy się jego bolesnym upadkiem. Najlepiej zostawić go na noclegu lub przygotować dla niego specjalne nosidełko. Nasz pies ma do tego specjalnie przystosowany plecak z którego nie wyskoczy i z którego wygląda mu jedynie głowa. Chronicznie boi się chodzenia po ażurowych kratkach. Ma po prostu lęk wysokości. Dlatego podczas wchodzenia po drabinkach, klamrach łańcuchach, czy podestach siedział cały czas w plecaku i raczej nie spoglądał w przepaść.
Dlaczego braliśmy ze sobą psa?
Bo szlaki są jednokierunkowe i samo przejście wąwozów jest jedynie 1/3 czasu całej wycieczki. Potem może spokojnie chodzić na smyczy i cieszyć się wolnością. Oczywiście zawsze zabieramy ze sobą zestaw do sprzątania kupek.
Szlak Sucha Bela kończy się na wysokości 930 m n.p.m.
 | |
| Szlak wzdłuż Hornadu. Pies w plecaku! |
Inny szlak z Podlesoka prowadzi na Tomášovský výhľad wąwozem Hornadu. Na rzece możemy podziwiać amatorów raftingu. Na Hronadzie blisko Podlesoka jest miejsce katastrofy śmigłowca ZHS(Horskej Záchrannej Služby - odpowiednik GOPR). 17 lipca 2015 roku zginęło tam 4 ratowników górskich lecących na ratunek turystów w Tatrach. W drodze kilkukrotnie przekraczamy Hronad po malowniczych mostkach wiszących. Po drodze mamy możliwość skrętu w prawo na Kláštorisko wzdłuż Kláštorskiej rokliny. To krótki wąwóz z siedmioma wodospadami. Najwyższy Strakovy vodopád ma 13,5 metra. Prowadzi na niego jedna długa drabina. To pięć pięter! Po krótkiej wędrówce dochodzimy do Kláštoriska 740 m n.p.m. To ulubione miejsce turystów, w którym turyści najczęściej odpoczywają, po przejściu różnych wodospadów. Są tam do wynajęcia domki kempingowe i pole namiotowe nieopodal schroniska. Najbardziej podoba mi się tam napis w jednym z miejsc biwakowych:
"Nepľuvajte pod stôl môžu tam ležať vaši kamarati". :-)
Idąc w kierunku szlaku wychodzącego z Suchej Bely na uboczu po lewej stronie mamy malownicze wąwozy w którym jest Obrovsky vodopad 20 m. wysokości i dalej Sokolia Dolina. Kláštorisko jest pełne ludzi. Nasz pies jest dość dziki dlatego najchętniej odpoczywamy w samotności na malownicze hali nie dlatego Bykarki 1057 m n.p.m.
 |
| Obrovsky vodopad |
Po dwóch dniach chodzenia po drabinkach czas na wycieczkę samochodem na Spisky Hrad (zdjęcie główne). To największy kompleks zamkowy na Słowacji zajmujący powierzchnię 4 ha. Zwiedzanie trwa blisko 3 godziny (można wejść z psem). Po drodze możemy zobaczyć "słowackie Pamukkale" gejzery (podobno sztuczne) położone tuż przy drodze w Siva Brada . Widać je wyraźnie na wzgórzu nieopodal kaplicy. Woda z gejzerów ma sporo wapnia dzięki czemu powstają śnieżnobiałe jeziorka i nacieki przypominające tureckie Pamukkale. Między Siwą Brodą, a Spiskim Zamkiem znajduje Spiska Kapituła. Siedziba spiskich biskupów, miejsca, gdzie mieszkał Jan Paweł II podczas pielgrzymki w lipcu 1995 roku.
W drodze powrotnej możemy zajrzeć do Cingova skąd prowadzi krótki szlak na Tomášovský výhľad. Jest tam widok na przełom Hronadu, przypominający nam Pieniny.
Wracając do Podlesoka radzimy jechać dookoła przez Spišský Štvrtok . Droga na skróty może okazać się dłuższa. Wprawdzie GPS poprowadzi nas wąskimi dróżkami asfaltowymi kluczącymi między polami i bagnami, jednak stracimy na to więcej czasu i możemy trafić na dzikie tabory cygańskie. W centrum Spišský Štvrtoku (Spiski Czwartek) jest dyskoteka w czymś co przypomina nasze remizy strażackie.
 |
| Tomášovský výhľad |
Kolejne dwa dni warto poświęcić na dwa nieco oddalone wąwozy Veľký Sokol i Stredné Piecky. Są to nieco dłuższe szlaki, również jednokierunkowe. Są one rzadziej odwiedzane więc panuje tam spokój, a latem nie ma kolejek by wejść po drabinkach. Rzadko jeździmy do Słowackiego Raju latem, ale z opowiadań turystów słyszeliśmy, że są czasem problemy zwłaszcza na długich drabinach, gdy komuś "w szpilkach" nagle zachce się schodzić. Wszystkie szlaki są jednokierunkowe więc zanim zdecydujecie się na pokonanie jakiegoś szlaku zastanówcie się czy dacie radę wejść po drabinie na 5 piętro.
Baseny termalne na Słowacji
Do atrakcji wodnych należą położone w okolicy baseny termalne. Największy kompleks jest w Tatralandii w Liptowskim Mikulaszu i Popradzie. Tatralandia jest oddalona o 60 km. Prowadzi tam autostrada, więc dojazd nie zajmuje dużo czasu. Za to nawet rowerem możemy dojechać do oddalonego o 12 kilometrów Vrbova. Nie ma tam tyle zjeżdżalni i atrakcji dla dzieci, ale nawet zimą możemy skorzystać z kąpieli leczniczych w niespotykanej gdzie indziej wodzie siarkowej. Cały rok przyjeżdżają tam ludzie, którzy twierdzą, że jest to najlepsze i najtańsze sanatorium pomagające na wiele chorób. W najcieplejszym basenie "siadaczkowym" woda ma 36-38 stopni. Można sobie dobrze wygrzać biczami wodnymi stawy i kręgosłup. W części centralnej są niedawno oddane baseny skupiające się na masażach wodnych. Nie są to imitacje z bąbelkami, ale prawdziwe bicze wodne. Nieraz bywaliśmy na tych basenach w zimie. To niezła frajda kąpać się na dworze przy temperaturze -20 stopni. Nurkować by nam włosy nie zamarzały. Najlepszą atrakcją jest wówczas na przemian tarzanie się w śniegu i wskakiwanie do gorącej wody. Oczywiście dla młodszych dzieci są baseny w pomieszczeniu zamkniętym, a dla młodszej dziatwy brodzik z atrakcjami. Wybierając się jedynie do Vrbova możemy na miejscu skorzystać z dużej oferty prywatnych kwater, bungalowów z wliczonym biletem całodziennym na basen. Latem są też czynne domki kempingowe i pole namiotowe. Pobyt w bungalowach bez wyżywienia ze stałą wejściówką na baseny kosztuje 23 Euro. Oczywiście na baseny psa nie zabieramy. Dodatkową atrakcją jest połów ryb w pobliskim stawie hodowlanym. Jest drogo, ale według informacji można złowić amura, czy suma afrykańskiego.
 |
| Vrbov |
Po południowej stronie Słowackiego Raju mamy spore jezioro sztuczne Palcmanská Maša w Dedinkach. Znajduje się tu centrum wypoczynkowe z wypożyczalnią sprzętu wodnego i dużą ilością pensjonatów. Zimą jest tu centrum narciarskie Gugel - Mlynky z kilkoma wyciągami. Często Dedinky są wybierane na miejsce organizacji Zielonych Szkół. Również z Polski południowej. Gdy byliśmy tam z naszą klasą w Dedinkach była dodatkowa atrakcja w postaci wyciągu krzesełkowego do schroniska na szczycie Geravy (1071 m n.p.m.). Na szczycie był punkt widokowy na jezioro i zaporę. Dziś pozostały jedynie słupy po wyciągu. Z Dedinek możemy wybrać się na jeden z najwyższych szczytów Słowackiego Raju Havranią Skałę 1153 m n.p.m. Nieco wyższa Remiaška 1168 m n. p. m. jest niedostępna z uwagi na obowiązujący tam ścisły rezerwat przyrody. Szlak na Havranią Skałę jest dobrze opisany od strony atrakcji przyrodniczych jakie mijamy po drodze. To ścieżka naukowa Občasný prameň, która przybliża nam od strony merytorycznej przyrodę Słowackiego Raju.
Kiedyś z Podlesoka do Dedinek prowadziła droga przez przełęcz Kopanec. Było to ekstremalne wyzwanie dla samochodu, kierowcy jak i pasażerów. Niezliczona ilość zakrętów, wąski zniszczony asfalt, brak barierek i ciągła zagadka co nas czeka za każdym łukiem drogi wywoływała nagły przypływ adrenaliny i chorobę morską. Do Dedinek możemy wybrać się przez Spiską Nową Wieś i przełęcz Grejnar. W 2002 roku miała tam miejsce katastrofa lotnicza. Dwa Migi-29 Słowackiej Armii zderzyły się w powietrzu. Pilot jednego z nich zginął na przełęczy. Lepsza i krótsza droga wiedzie przez Vernar. Jest tam po drodze ważna atrakcja regionu - Dobszyńska Jaskinia Lodowa.
Musimy zwrócić uwagę, że jaskinia nie jest otwarta przez cały rok. Godziny w których można ją zwiedzać się ściśle wyznaczone z uwagi na konieczność zachowania równowagi termicznej. Nie ma tam możliwości zwiedzania "dopóki są chętni". By ją zobaczyć musimy przyjść odpowiednio wcześniej. Nie zwiedzimy jej podczas majówki, bo jaskinia jest udostępniona turystom od 15 maja do 30 września. Oprócz niedziel! Czas zwiedzania 30 minut, temperatura w części lodowej -3,9 do -0,2 °C. Pamiętajcie o ciepłym ubraniu! Nie ma możliwości rezerwacji biletów. Dobszyńska Jaskinia Lodowa jest wpisana na listę światowego dziedzictwa przyrody. To wyjątek, że w jaskini położonej tak nisko (970 m n.p.m.) przez cały rok utrzymuje się lodowiec. Godziny wejść 9:30, 11:00, 12:30, 14:00. W drodze powrotnej możemy nabrać darmowej wody mineralnej, gazowanej ze źródełka położonego niedaleko wsi Hôrka, C'est Ondřej. To wyjątkowa w smaku woda, w której jest naturalny gaz. Robienie zakupów polecam w położonym niedaleko sklepie GS (COOP) w pobliskich Janovcach. Plusem jest obsługa w języku polskim. Kierowniczką i zarazem kasjerką jest bardzo miła pani, która pochodzi z Polski.
Musimy zwrócić uwagę, że jaskinia nie jest otwarta przez cały rok. Godziny w których można ją zwiedzać się ściśle wyznaczone z uwagi na konieczność zachowania równowagi termicznej. Nie ma tam możliwości zwiedzania "dopóki są chętni". By ją zobaczyć musimy przyjść odpowiednio wcześniej. Nie zwiedzimy jej podczas majówki, bo jaskinia jest udostępniona turystom od 15 maja do 30 września. Oprócz niedziel! Czas zwiedzania 30 minut, temperatura w części lodowej -3,9 do -0,2 °C. Pamiętajcie o ciepłym ubraniu! Nie ma możliwości rezerwacji biletów. Dobszyńska Jaskinia Lodowa jest wpisana na listę światowego dziedzictwa przyrody. To wyjątek, że w jaskini położonej tak nisko (970 m n.p.m.) przez cały rok utrzymuje się lodowiec. Godziny wejść 9:30, 11:00, 12:30, 14:00. W drodze powrotnej możemy nabrać darmowej wody mineralnej, gazowanej ze źródełka położonego niedaleko wsi Hôrka, C'est Ondřej. To wyjątkowa w smaku woda, w której jest naturalny gaz. Robienie zakupów polecam w położonym niedaleko sklepie GS (COOP) w pobliskich Janovcach. Plusem jest obsługa w języku polskim. Kierowniczką i zarazem kasjerką jest bardzo miła pani, która pochodzi z Polski.
 |
| Źródło wody mineralnej, gazowanej Ondrej |
W Słowackim Raju jest wiele ścieżek do uprawiania narciarstwa biegowego jak i przystosowanych do turystyki rowerowej, głównie od strony Dedinek.
Dla tych co mają nieco więcej czasu na zwiedzanie polecam Havranią Dolinę. Miejsce, gdzie znajdują się dawne piece hutnicze i kopalniane sztolnie. Przed laty wydobywano tam rudy żelaza i miedzi. Natomiast w osadzie Novoveská Huta jest czynna do dziś odkrywkowa kopalnia uranu. To jedno z dwu miejsc występowania uranu na Słowacji. W kopalniach w Novoweskiej Hucie występuje też chalcophyllite, bardzo rzadki minerał zawierający arsen. Warto też poznać ciekawą architekturę Spiskiej Nowej Wsi i Kežmaroku. Zobaczyć jezioro z elektrownią szczytowo-przepompową Cierny Vah, skąd rozciąga się przepiękny widok na Tatry i Poprad. Można też odwiedzić więcej miejsc w Tatrach. Najczęściej zaglądamy do Tatrzańskiej Łomnicy i Skalnego Plesa. To jedyne miejsca gdzie możemy kolejką wjechać z psem w wysokie Tatry. Widok z Łomnicy zapiera dech w piersiach. Niestety trzeba mieć szczęście by kupić bilet na sam szczyt. Kolejka dowiezie nas jedynie do Skalnatej doliny (1751 m n.p.m.). Na sam szczyt Łomnicy (2634 m n.p.m.) kursuje jedynie jeden 15-sto osobowy wagonik, wiec trzeba wjazd rezerwować dużo wcześniej, a nie zawsze jest pogoda. Można za to pokusić się na wjazd wyciągiem krzesełkowym lub wejście łatwym szlakiem na Przełęcz Łomnicką ( 2190 m n.p.m.) i Łomnicką Wieżę, zwaną Łomnicką Basztą (2202 m n.p.m.). Tam będziemy czuć oddech Tatr Wysokich. Z Łomnickiej przełęczy prowadzi również dobrze ubezpieczony szlak na samą Łomnicę. Czas wejścia z przełęczy około 1h 30 minut.
W centrum Popradu jest co roku organizowany uliczny sylwester.
Z nieco dalszych jaskiń polecam Demianowską Jaskinię Wolności i położoną na granicy słowacko-węgierskiej ogromną jaskinię Domica. Zwiedzając tę jaskinię można przejść ze Słowacji na Węgry. Wejścia do jaskini są po obu stronach granicy.
#Słowacki Raj #Podlesok #Sucha Bela #Vrbov #Hrabušice #Kláštorisko
W pogoni za szczęściem. Zrównoważony rozwój, czy wyścig szczurów?
Nie macie wrażenia, że wszyscy ulegamy hipnozie nieustannej pogoni, określanej mianem wyścigu szczurów? Absorbująca
praca zawodowa, z ciągłym dążeniem do odniesienia sukcesu materialnego. Źle
opłacana, aby ciągle był niedosyt i maksymalizacja wydajności. Pory roku zmieniają się jak w kalejdoskopie, a stan posiadania coraz to innych gadżetów, zdobyczy cywilizacji daje nam namiastkę czegoś co powszechnie nazywane jest szczęściem. By je zdobyć jesteśmy w stanie zrobić niemal wszystko. Jednocześnie nie zauważamy faktu, że zadowolenia nie daje nam posiadanie jakiegoś gadżetu, ale to, że ktoś inny jeszcze go nie ma. Skoro nie ma, więc zajmuje niższy level. Jak w grze Nintendo, i to nas cieszy! Posiadanie czegoś jest przecież przywilejem. Jedziemy do pracy wypasioną furą, wyposażoną w napęd hybrydowy i najnowsze osiągnięcia techniki, a kolega z sąsiedniego biurka poci się na rowerze. Radość nas rozpiera. ON musi się jeszcze sporo napedałować zanim osiągnie mój poziom. Więc banan się pojawia na naszej twarzy do czasu, gdy trafiamy na korek. Kolega dogania nas jadąc ścieżką rowerową, więc wjeżdżamy na chodnik, przecież nie może dotrzeć do celu swej podróży szybciej od nas! Mamy do tego prawo.W końcu ON nie ma prawa zmieniać zaszeregowania społecznego.
To nie jest odosobniony przypadek. To jest powszechne zjawisko, w każdej grupie wiekowej i niemal każdej społeczności. Co ciekawe, tak postępują również państwa. Wizy, cła, i cała ta polityka antyimigrancka jest po to by INNI nie przeszli na wyższy level. Miarą sukcesu poszczególnych państw jest produkt krajowy brutto. Określa on status materialny społeczeństwa. Ilość gadżetów na jakie stać obywateli jakiegoś państwa.
Rywalizacja przyspiesza rozwój ekonomiczny i postęp. Ludzie oczekują coraz lepszych gadżetów. Szybciej, więcej, taniej, nowocześniej. Jest to twórcze, napędza gospodarkę. Produkcja i modernizacja gadżetów następuje w tempie geometrycznym, podobnie rośnie liczba ludności. Zniszczyliśmy przy tym środowisko, rabunkowo wykorzystujemy surowce, których ilość jest przecież ograniczona. Do tego toniemy w śmieciach, a powietrze nie nadaje się do oddychania w wielu miejscach na ziemi. Nastąpiło znaczne rozwarstwienie poziomu życia w społeczeństwie. Coraz trudniej przebić się na wyższy poziom stanu posiadania. Ludzie mniej zamożni domagają się solidaryzmu. To samo następuje na poziomie globalnym. Izolacja biedniejszych państw spowodowała, że ICH ludność emigruje w poszukiwaniu możliwości przejścia na wyższy level. Pojawiają się na tym tle konflikty narodowościowe, religijne i kulturowe. To idealna pożywka dla ruchów nacjonalistycznych, terroryzmu i komunizmu.
Dokąd zmierzamy?
Czym właściwie jest to szczęście?
Od strony psychologicznej szczęściem określamy dobrą passę, chwilową radość jak i zadowolenie z życia. Zdobywanie gadżetów wynika z dobrej passy, wywołuje też chwilową radość. Chwilową, bo za jakiś czas gadżet będzie passe. Jak nowa zabawka, którą damy dziecku. Z czasem zestarzeje się i będzie na tyle powszechna, że jej posiadanie nie będzie stanowić przywileju wyższej kasty. Z perspektywy lat może okazać się, że gadżety nie przynoszą żadnej radości z życia. Wyścig aby je osiągnąć był daremny, a poświęcenie na nie życia nie dało nam szczęścia. Może więc nie warto stawać do wyścigu szczurów i zmodyfikować nasze postępowanie?
Do podobnych wniosków doszli nawet ekonomiści. Twórcy budowania religii konsumpcjonizmu. Kreowania popytu i podaży. Skoro jest nas coraz więcej, a wszyscy chcą utrzymać swój stan posiadania i standard życia, konieczny jest zrównoważony rozwój, inaczej zaczniemy się cofać.
Niektórzy uważają, że już jest to niemożliwe, że powinniśmy skupić się na zapewnieniu elementarnych potrzeb człowieka jakimi są żywność i woda. Zmarły niedawno Stephen Hawking uważał, że jedynym wyjściem jest przejście (przynajmniej elit) na wyższy level, poziom kosmosu. Tak jak teraz emigranci z Afryki i krajów Arabskich, ludzkość będzie musiała opuścić Ziemię. Poszukać innej planety nadającej się do zasiedlenia. Prognozy demograficznie, jak i klimatycznie spowodują, że już niebawem Ziemia przestanie stanowić bezpieczny dom. Ma tremu służyć wznowienie na strategiczną skalę zdobywanie kosmosu i jego penetracja w poszukiwaniu innej planety nadającej się do osiedlenia.
O zrównoważonym rozwoju ekonomiści, demografowie, ekolodzy mówią od dawna. Najczęściej łączą rozwój ekonomiczny z zapewnieniem ochrony środowiska. Posługują się pojęciem ekorozwoju. Unia Europejska forsuje samoograniczenie się państw w emisji gazów cieplarnianych, wykorzystania paliw samoodnawialnych, wprowadzenia gospodarki powtórnego wykorzystania odpadów, wspierania rozwoju technologii nie wywołujących nieodwracalnych szkód w przyrodzie. Wyśrubowane normy ekologiczne powodują sprzeciw wśród krajów biedniejszych. Traktują to jako jedną z form restrykcji służących blokowania rozwoju ich państw. Politycy partii populistycznych traktują walkę z tymi przepisami jak patriotyczny obowiązek. Nie przejmują się, że trują (chociażby smogiem) mieszkańców państw w których sprawują władzę. Są obojętni na statystykę wykazującą, że każone środowisko wywołuje większą zachorowalność czy wręcz śmiertelność obywateli. Dodatkowo nie dbają o przyrodę prowadząc rabunkową gospodarkę zasobami leśnymi. Nie myślą o przyszłych pokoleniach. Liczy się dla nich jedynie moment w którym mogą być przy władzy.
Bardzo dziwnie zrównoważony rozwój tłumaczą, na światowych forach ekonomicznych, nasi politycy. Dają za przykład gospodarkę Chin. Podkreślają sukces gospodarki scentralizowanej, opartej na silnej roli państwa. Mówią o zaciskaniu fiskalizmu i wyższych podatkach, oraz sprzeciwie dla robotyzacji w przemyśle. Takie przynajmniej były główne tezy premiera Morawieckiego w temacie zrównoważonego rozwoju na 47. konferencji ekonomicznej w Davos. Główne zagrożenie na świecie nasz premier widzi w tym, że 70-90 proc. społeczeństwa nie partycypuje w globalnym wzroście gospodarczym. Wrogiem, według niego, jest globalizacja i narzucanie ekorozwoju państwom rozwijającym się. Od zrównoważonego rozwoju ważniejszy dla niego jest odpowiedzialny rozwój.
Na szczęście nikt z światowych ekonomistów nie podchwycił tej "wizji" rozwoju. Forum było w połowie ubiegłego roku, a w grudniu minister Morawiecki został naszym premierem.
Korzystanie bez umiaru z zasobów surowców naturalny politycy tłumaczą względami religijnymi. Fałszywie interpretując słowa Starego Testamentu "czyńcie sobie ziemię poddaną...Bądźcie płodni i rozmnażajcie się; zaludniajcie
ziemię i bierzcie ją w posiadanie! Dla was są ryby w morzu, ptaki w
powietrzu i wszelka istota żywa, która się porusza na ziemi." Ks. Rodzaju 1.28. Nieco inaczej na ten fragment patrzą protestanci. Służebność natury człowiekowi widzą jako prawidłowe dbanie o nią i odpowiednie gospodarowanie, by nas wyżywiła. Tę myśl jeszcze w XVII wieku zapoczątkował szwajcarski biskup Jacob Amman twórca chrześcijańskiej wspólnoty amiszów.
Wspólnoty amiszów do dziś świetnie sobie radzą w 28 stanach USA oraz Ameryce Środkowej. To bardzo konserwatywna i restrykcyjna wspólnota o strukturze gmin izolujących się od otoczenia. Amisze w swoim postępowaniu ściśle przestrzegają swoich zasad. Są one dość szczegółowe. Od zalecanych fryzur po kolor ubioru. Amisze nie korzystają z nowoczesnej techniki. Ortodoksyjne zbory nie korzystają nawet z elektryczności, samochodów, telewizji, fotografii i innych nowoczesnych wynalazków. Praktycznie wszyscy zajmują się rolnictwem i przetwórstwem płodów rolnych. Można powiedzieć że dla nich czas zatrzymał się w XIX wieku w momencie przyjazdu do Ameryki.
Budowa wspólnot na zasadach gmin jest bardzo ważnym elementem ich
życia. Gmina o wszystkim decyduje. Każdy jej służy, a w podeszłym wieku
jest przez nią utrzymywany. Amisze nie podlegają ubezpieczeniu
społecznemu, nie służą w wojsku, nie posyłają dzieci do szkół
publicznych. Ograniczają naukę do czternastego roku życia, jedynie na
poziomie szkoły podstawowej. Wypełniają swoje życie w zgodzie z Biblią i
otaczającą ich naturą.
Czy są szczęśliwi?
Pewnie tak, bo nie znają naszego świata, a może dlatego, że my wiemy jaki on jest.
Amisze to potomkowie imigrantów, głównie ze Szwajcarii. I to tam mamy nowoczesną wspólnotę, która szczyci się życiem w zgodzie z naturą, rozumiana jako wzór zrównoważonego rozwoju.
Methernitha to niewielka wspólnota chrześcijańska która zamieszkuje Linden w Szwajcarii. Podobnie jak amisze, są zorganizowani w formie spółdzielni. W latach pięćdziesiątych kupili oni ziemię niedaleko Brna i osiedlili się, aby żyć w zgodzie z chrześcijaństwem i naturą, dbając o otaczające ich środowisko. Odrzucili wszystko co uzależnia: nikotynę, alkohol, narkotyki. Ludzie żyjący w tym zborze pomagają sobie nawzajem. Jednak w przeciwieństwie do amiszów członkowie wspólnoty mają własne,
niezależne poglądy i filozofię, cieszą się wolnością osobistą i
wolnością działania. Zasady funkcjonowania zboru nigdy nie naruszały swobód jej członków i innych ludzi. Idealistyczna wizja jeden za wszystkich, wszyscy za jednego.
Początkowo wspólnota żyła z produkcji mebli. Jednak sławę zyskała dzięki cudownej maszynie jaką opracowali członkowie zboru. By żyć "w równowadze" z przyrodą na przełomie lat 60. i 70. rozpoczęli prace nad perpetuum mobile - Thesta Distatica, maszynę wytwarzającą energię z przemian elektrostatycznych w atmosferze. Pierwsze maszyny wytwarzające energię zostały zbudowane w 1982 roku i działają do dziś. Największa produkuje od 3 do 4 kilowatów prądu stałego o napięciu 230 woltów. Naukowcy potwierdzili, że uzyskuje energię z nacisku pola grawitacyjnego przy braku
jakiegokolwiek napędu.
Można powiedzieć, że to cud 150 osobowa wspólnota chrześcijańska, żyjąc w zgodzie z przyrodą stała się samowystarczalna, wytwarza własną czystą energię i żyje od 70 lat w harmonii i szczęściu w zrównoważonym rozwoju.
 |
| Thesta-Distatica http://perpetualmotion21.blogspot.com/2015/06/thesta-distatica.html |
Czy trzeba żyć w komunach, gminach, spółdzielniach aby dążyć do szczęścia, w zrównoważonym rozwoju i zgodzie z przyrodą?
Szczęście jest stanem emocji, na który mamy wpływ. Zamiast pożądać rzeczy które osiągnęli inni wystarczy zaakceptować to co posiadamy. Odrzucić bezmyślny wyścig szczurów i pogodzić się z miejscem, które zajmujemy. Znajdziemy tę poradę w Nowym Testamencie, który w wielu fragmentach piętnuje zazdrość. Amerykański filozof William James stwierdził, że: "akceptacja (tego, co się stało) jest pierwszym krokiem do przezwyciężenia konsekwencji każdego nieszczęścia". Skoro zaakceptujemy to co nas spotyka, przestaniemy zazdrościć innym, nie będziemy chcieli dążyć by mieć coraz więcej, to nie będziemy nieszczęśliwi. A może nawet osiągniemy radość z życia, bez konieczności wyzbycia się własnej osobowości i skazywania się na członkostwo w jakimś zborze. William James twierdził, że człowiek, w celu zaspokojenia swoich potrzeb posługuje się prawdą względną zbudowaną na własny użytek. Tak samo powinniśmy oceniać poglądy religijne. Dlatego, według jednych ludzi, mamy czynić ziemię sobie podporządkowaną, aby ją bez ograniczeń eksploatować, inni zaś uważają, że mamy dbać o nią czerpiąc jedynie z niej w sposób zrównoważony, w zgodzie z nią współistnieć.
Aby żyć w zgodzie z naturą trzeba jednak zaakceptować nasze w niej miejsce. Musimy szanować życie nasze i przyrody. Tylko tak możemy żyć nie niszcząc świata, nie podcinając gałęzi, na której siedzimy. Oczywiście łatwiej jest tak żyć, gdy jesteśmy jak zwierzęta w stadzie. Pewnie dlatego w komunie, gminie, spółdzielni żyje się łatwiej.
Na szczęście na świecie są również zwierzęta, które chodzą własnymi ścieżkami. Aby być szczęśliwym wystarczy zaakceptować ścieżkę, którą dane NAM jest iść.
#szczęście #amisze #wolna energia #zrównoważony rozwój #wyścig szczurów #w zgodzie z naturą #Thesta Distatica #methernitha
Moje hobby. Działka. Szkodniki roślin w ogrodzie - jak z nimi walczyć?
Piękne, kolorowe rabatki. Własne warzywa i owoce, którym
poświęcasz czas. Troszczysz się, opiekujesz, w upały podlewasz obficie
wodą by skwar z nieba nie pozostawił po nich śladu na spalonej ziemi.
Wtem! Orientujesz się, że coś rujnuje Twoje plony i plany. Bez cienia
skrupułów pozbawia Cię złudzeń.
Szkodniki roślin w ogrodzie, to
bardzo częsty temat poruszany na forach ogrodniczych. Szczególnie „w
sezonie” można spotkać wiele rożnych sposobów na to jak walczyć z
myszami polnymi, ślimakami (pomrowami) czy też mszycami. Osobiście nie
polecam stosowania środków chemicznych, zwłaszcza jeśli to co uprawiamy
ma finalnie wylądować na naszym stole i zostać skonsumowane. Moim
zdaniem lepiej sięgać po to co naturalne i walczyć domowymi sposobami ze
szkodnikami roślin.
Przejdźmy jednak do sedna i odpowiedzmy sobie na pytanie:
Szkodniki roślin w ogrodzie - jak z nimi skutecznie walczyć?
Pomrów
Zacznijmy
od tych naprawdę rozpowszechnionych szkodników roślin w naszym kraju czyli ślimaków. O
ile pomrów czerniawy nie robi zbyt wielkich szkód, o tyle wersja
pomarańczowa pomrowa (pomrów wielki) to istna plaga jeśli masz ogródek warzywno –
owocowy, czy nawet rabatkę z kwiatami. Zjada dosłownie wszystko. W dni
słoneczne nie wychodzą ze swoich kryjówek czyli zacienionych wiat, czy
spod desek tarasowych. Jednak gdy tylko spanie nieco deszczu lub słońce zajdzie za chmury nadciąga prawdziwa inwazja. Pomrowy są bardzo żarłoczne, w truskawkach zostawiają tylko wierzchnią warstwę owocu,
powstaje z niego swoista otoczka, cały środek jest zjedzony. Nawet jeśli
owoc jest tylko nieco uszkodzony to do konsumpcji się już raczej nie
nadaje. W roślinach zielonych wygryzają dziury w liściach – dotyczy to
szczególnie salaty. Pomrów rozmnaża się bardzo szybko. Ta odmiana ślimaków to obojnak, do rozmnażania nie potrzebuje partnera. Jaja
pomrowów są liczne, składane najczęściej płytko w ziemi. Niestety - nie ma wrogów naturalnych. Jak sobie
radzić z pomrowem?
1. Niszczenie. Spulchnianie
ziemi, w okolicach gdzie często bytują pomrowy jest dość skutecznym zabiegiem. Można się spodziewać, że
gdzieś w pobliżu są zakopane ich liczne jaja, a spulchnienie ziemi powoduje, że jaja wysychają, a co za tym idzie – nie rozwinie się z nich
dojrzała forma szkodnika. To gatunek bardzo inwazyjny.
2. Sól.
Pomrowy nie przepadają za solą. Bardzo często sięgam po sól gdy
liczebność pomrowów w moim ogrodzie gwałtownie wzrasta i nie nadążam z
przeciwdziałaniem. Wysypuję solą ścieżki, miejsca po których chętnie
przemieszczają się ślimaki. I o ile nie spadnie deszcz, to sposób jest
bardzo (100%) skuteczny. Po opadach efektywność działania spada
do zera i czynność trzeba powtórzyć. Nie warto przesadzać też z ilością
soli, bo nie na wszystkie rośliny zadziała to pozytywnie. Wysokim
zasoleniu gleby mówimy stanowcze nie. Na pomrowy zadziała już niewielka
ilość NaCl, to dla niech bariera niemal nie do pokonania! (Ich dolne czułka wyczuwają kwasowość podłoża).
3. Kora
lub trociny. W pełni ekologiczny sposób na pomrowa to obsypanie ścieżek
drobnymi trocinami lub drewnianą korą. Ślimak z trudem porusza się po
takiej powierzchni (o ile w ogóle zdecyduje się na nią wejść).
Kret
Działka
zryta przez krety to nie jest przyjemny widok dla ogrodnika. Jednak
trzeba sobie zdawać sprawę, że kret tak naprawdę nie wyrządza nam
wymiernych szkód w postaci podgryzania czy niszczenia upraw. Jedyną winą
kreta jest drążenie podziemnych korytarzy i usypywanie kopców.
Oczywiści, takie działania nie wpływają pozytywnie na rośliny i
pośrednio – czy kret jest tego świadomy czy nie – robi nam jednak krzywdę. Jakie
mam na niego sposoby?
1. Kulki z naftaliną. Sprawdzone i
przetestowane. Kret widać nie przepada za tym zapachem i po wetknięciu kulki w kretowisko (trzeba znaleźć norkę – dziurkę wewnątrz) zwykle
opuszcza swój tunel. Z tego co wiem nie dzieje mu się krzywa, po prostu
zmienia teren bytowania i przenosi się np. do ogródka sąsiada. ;-)
2.
Preparat odstraszający z bzu czarnego. Bez czarny może występować nawet
jako chwast w uprawach, albo rosnąć w opuszczonych miejscach. Warto się
rozejrzeć po najbliższej okolicy. Składniki: 1 kg dzikiego bzu czarnego
świeżego (mogą być zarówno liście, jak i młode pędy albo kwiaty, albo
wszystko to naraz).10 l wody (najlepiej nagrzanej przed słońce)
Wykonanie: Dziki bez czarny najwygodniej włożyć do wiaderka (najlepsze
będzie to z plastiku). Nie trzeba go rozdrabniać. Gnojówka z dzikiego
bzu czarnego jest gotowa po 2-4 tygodniach (w zależności od pogody). Gdy
jest ciepło, robi się szybciej, zaś zimno - wolniej. Wystarczy ją
przelać do konewki i nierozcieńczoną podlać nory oraz kopce. Takim
preparatem można podlewać trawnik lub ogród, to naturalny nawóz o
własnościach użyźniających. Trzeba jednak zastosować preparat
rozcieńczony: 1 część na 10 części wody. Ciekawostka i prośba o
ostrożność: we wszystkich częściach świeżej rośliny (kwiaty, pędy,
liście) występują glikozydy cyjanogenne: sambunigryna i sambucyna, które
są trudjące (po obróbce termicznej roślina traci te właściwości).
Kwiaty, pyłem i owoce mogą też wywoływać reakcje alergiczne.
Mysz polna
Niestety
mysz polna niszczy uprawy. Jest to wyjątkowo szkodliwe zwierzątko,
które lubi dodatkowo zimą mieszkać na gapę w naszych domach. Podgryza
korzenie roślin, zjada to co jest dla niej atrakcyjne smakowo – cebulki
kwiatowe, kłącza, warzywa korzeniowe.
1. Woda. Nory myszy polnych
(podobne do tych wykonywanych przez krety, tylko, że są bez kopczyków)
można zasypywać - jeśli będziemy zdeterminowani mysz da sobie spokój. Jeśli jednak to nie poskutkuje – można w norki wlewać wodę. To zapewni
wyższą skuteczność, bo mysz polna nie lubi wody.
2. Liście orzecha
włoskiego. Mysz polna nie przepada za liśćmi orzecha włoskiego. Liście
wtykane w otwory nor mogą więc przynieść spodziewany efekt.
3.
Czosnek. Obsadzanie działki czosnkiem lub bazylią może odstraszyć mysz
polną. Czosnek i bazylia to rośliny od których mysz raczej stroni, mają dla niej zbyt intensywny zapach, to naturalny odstraszacz. Najskuteczniej
zasadzić w kilku miejscach na działce, aby myszy nie miały ochoty się do
nas w ogóle „wprowadzać”.
Mszyce
Czy na mszyce jest
skuteczny preparat naturalny? Muszę przyznać, że żaden sposób nie
sprawdził się u mnie w 100%. Mszyce to ciężki przeciwnik, bo może doprowadzić nawet do całkowitego obumarcia rośliny ( http://www.zachowajmyzdrowie.pl/szkodniki-roslin-doniczkowych/ ) Ciekawostka: wrogiem naturalnym mszyc jest
biedronka.
1. Mechaniczne usuwanie. Żmudne i trudne zadanie, bo
mszyce potrafią w ilościach masowych skolonizować dowolną roślinę.
Ręczne ich usunięcie to zadanie na kilka godzin i raczej nikt nie
zagwarantuje nam pełnej skuteczności, zwłaszcza jeśli mszyce są już w
stadium dojrzałym (z larwami mszyc jest nieco łatwiej sobie poradzić).
2.
Strumień wody. To nieco prostsze w wykonaniu niż ręczne usuwanie mszyc.
Mocny strumień wody pomoże nam cały proces przyspieszyć, ale tu tez
nikt nie zagwarantuje nam, że działanie zakończy się powodzeniem.
3.
Tytoń. 300 gr tytoniu (lub pół paczki tanich papierosów) zalać wrzącą
wodą, tak by tytoń/papierosy przykryć. Podgrzać na małym ogniu ale
pilnować, aby nie doszło do zagotowania. Przecedzić, rozcieńczyć w 10 l.
wody.
4. Rumianek. 300 gr. suszonych kwiatów (lub dwadzieścia
herbatek ekspresowych) zalać wrzącą wodą, tak by je przykryć. Podgrzać
na małym ogniu ale nie zagotowywać. Przecedzić, rozcieńczyć w 10 l.
wody.
#pomrów wielki #kret #mszyce #mysz polna#szkodniki ogrodowe
Tagi:
Pasja,
Moje hobby. Rower
Rower - od Leonarda Da Vinci do dzisiaj
Podobno pierwsze projekty pojazdu mechanicznego przypominającego rower rysował Leonardo da Vinci na przełomie XV i XVI wieku. Pojazd składał się z dwóch kół tej samej wielkości. Posiadał coś na podobieństwo korbowody, łańcucha i zębatek. W połowie XVII wieku w kościele w miejscowości Stoke Poges, w angielskim hrabstwie Buckinghamshire, nieznany artysta umieścił w witrażu anioła siedzącego na belce z dwoma kołami przypominającymi rower.
W muzeum w Monachium znajduje się model roweru Kasslera który pochodzi z 1761 roku, natomiast w roku 1791 Francuz Monsieur de Sivrac, skonstruował
prototyp dzisiejszego roweru. Jego rower był wykonany z drewna, posiadał dwa koła z sześcioma szprychami każde i siodło wzorowane na siodłach zakładanych na konie. Jeździło się na nim odpychając się stopami od podłoża.
Sterowne przednie koło pojawiło się dopiero w Niemczech w 1816 roku. Konstruktorem był baron Karl Friedlich von Daris. Rower Karla Friedlicha został opatentowany w 1818 roku. Uzyskiwał on prędkość około 13-15 km/h.
W 1839 roku szkocki kowal, Kirk Patrick Macmillan, wymyślił napęd w postaci pedałów. Korbowód znajdował się na tylnym kole, które napędzane było przy pomocy specjalnych dźwigni wprawianych w ruch przez nogi położone na pedałach. Przednie koło było sterowne.
W połowie XIX wieku w Niemczech i we Francji pojawiły się konstrukcje rowerów z napędem na przednie koło, które było wyposażone w korbowód z pedałami. By zwiększyć prędkość rowerów w 1870 roku wymyślono welocyped. Przednie, napędowe koło było znacznie większe od tylnego. Jazda na tym wehikule wymagała sporych umiejętności i odwagi, bo siodło było położone wysoko od ziemi.
W 1879 roku Anglik Lawson skonstruował przeniesienie napędu z korbowodu na tylne koło za pomocą łańcucha. Dzięki temu przywrócono koła tej samej wielkości, a sześć lat później John Starley przeniósł siodło i korbowód z pedałami na środek pojazdu czym poprawił bezpieczeństw i łatwość poruszania się. Od 1883 roku produkcją rowerów zajęła się firma Rover od której pochodzi polska nazwa tego pojazdu. Od 1888 roku zaczęto wyposażać rowery w pneumatyczne opony (przedtem
stosowano wyłącznie pełne ogumienie). Pneumatyczne opony wymyślił John Boyd-Dunlop. Zastosowanie ramy z rur obniżyło znacznie wagę i koszt produkcji rowerów dzięki czemu zaczęto ich produkcję na masową skalę w milionach sztuk rocznie.
 |
| By Al2, CC BY 3.0, httpscommons.wikimedia.orgwindex.phpcurid=3091133 |
Od tego czasu rowery zmieniały się nieznacznie. Zmiany były spowodowane raczej różnymi funkcjami jakie musiał spełniać rower. Wprowadzenie w 1932 roku kolarstwa jako sportu wyczynowego wymogło zastosowania przerzutki z różnymi rodzajami przełożeń. W 1962 roku zastosowanie małych kół w rowerach umożliwiło produkcję rowerów składanych łatwo nadających się do szybkiego przenoszenia i przewożenia chociażby w bagażnikach samochodowych. W 1978 roku powstał pierwszy rower górski, a zastosowanie lekkich metali w konstrukcji rowerów umożliwiło osiąganie zawrotnych prędkości na torach wyścigowych. Rowery poziome z obudową aerodynamiczną ustanowiły w 2001 roiku rekord świata - 129,3 km/h.
Rower i jego produkcja w Polsce
Produkcję rowerów w Polsce zapoczątkowano w 1891 roku w zakładach "Wicher" w Łodzi. Wkrótce kolejne fabryki powstawały w Warszawie i Bydgoszczy. Szczególnie szybki następował rozwój Bydgoskiej Fabryki Rowerów „Tornedo”. Od 1923 roku była to duża montownia rowerów z części produkowanych w Niemczech.W 1939 roku było tam zatrudnionych 500 pracowników. Po wojnie zakłady zostały upaństwowione i przyjęły nazwę Zjednoczonych Zakładów Rowerowych (ZZR) z nazwą marki "Romet". Największym sukcesem lat pięćdziesiątych był produkowany w zakładach rower wyścigowy "Jaguar". Był powszechnie stosowany przez kilka lat w Wyścigu Pokoju. W latach siedemdziesiątych dużą popularnością cieszyła się rodzina rowerów składanych "Wigry". Mimo dużej popularności Rometu na wsiach, gdzie w czasach PRL-u rower był podstawowym sposobem przemieszczania się ciągle królował masywny rower "Ukraina" i "Ural".
Takie rowery jak Passa czy Universal z trudem konkurowały z tanimi rowerami z ZSRR.
W latach osiemdziesiątych Romet zatrudniał blisko 9 tyś. osób i produkował nieco ponad milion rowerów rocznie w czterdziestu różnych odmianach. Po transformacji zakłady uległy degradacji z uwagi na znaczny postęp w zakresie nowych technologii stosowanych przy produkcji rowerów, jak i importowi tanich rowerów z Chin i Tajlandii. Od 2006 roku Romet usiłuje wrócić na rynek głównie poprzez montaż rowerów z podzespołów importowanych do Polski jak i zlecaniu produkcji naszych produktów w Chinach.
Przez wiele lat rower w Polsce kojarzył się głównie ze sportem, rekreacją i hobby. Oczywiście z punktu widzenia ludzi mieszkających w dużych miastach. Całkiem inaczej wyglądało to na wsiach, czy na Śląsku, gdzie rower był od dawna podstawowym środkiem lokomocji. Teraz z uwagi na korki i bardzo drogą komunikację miejską rower stał się również niezwykle funkcjonalnym i tanim sposobem przemieszczania się w dużych miastach. Powstała gęsta sieć dróg rowerowych i pojawiła się oferta wypożyczalni rowerów miejskich. Powstają ciągle nowe stacje wypożyczania rowerów. Praktycznie umożliwia to rezygnację z tramwajów czy autobusów. Przykład przyszedł z państw, gdzie ekologia i zdrowy tryb życia zachęcił do inwestowania w tego typu komunikację.
Przekonałem się o tym na własnej skórze gdy nie potrafiłem znaleźć szybkiego połączenia do nowej pracy. Jadąc komunikacją miejską straciłbym około 35 minut jazdy, nie licząc oczekiwania na przesiadki. Rowerem to zaledwie 15 minut więc mam pewność, że się przynajmniej nie spóźnię. Na zimę musiałem zainwestować w spodnie narciarskie i gogle, ale to się opłacało.
Gdy nie mamy w pobliżu wypożyczalni rowerów, lub gdy nie zawsze możemy liczyć na to, że zawsze będą wolne musimy zainwestować we własny rower. W zasadzie nadają się do niego wszystkie rowery, no chyba, że ktoś jest gadżeciarzem i w tej kwestii (są tacy, wiem). Oferta różnych rodzajów rowerów jest teraz tak duża, że ciężko się zdecydować.
Jaki rower kupić?
Decydując się na kupno roweru musimy określić się gdzie najczęściej będziemy z niego korzystać i do czego będzie nam służył. Chyba najmodniejsze obecnie są rowery miejskie. Wzorowane na sprawdzonych kształtach rowerów holenderskich wykorzystywanych powszechnie w komunikacji miejskiej w Holandii. Stąd wzięła się jego nazwa. Nie służy on do bicia rekordów prędkości. Nie ułatwia jazdę po bezdrożach, czy górach. Nie ma bajeranckich amortyzatorów. Ma za to skuteczne błotniki, koszyk na torbę z zakupami i unikalną konstrukcję ramy umożliwiającą jazdę zarówno kobietom jak i mężczyznom. Taki unisex rowerowy. Wydaje mi się, że dość uniwersalny jest rower trekkingowy zwany też rowerem górskim. Oczywiście są wersje "podrasowane"typowe rowery crossowe, a dodatkowymi amortyzatorami, grubszą ramą i wzmocnionymi hamulcami. Można też w nich stosować pedały typu SPD czy SPD-SL.
A może powinno się mieć kilka rowerów w zależności od tego, gdzie i kiedy będziemy chcieli jechać? Tej zimy parę razy było ślisko i padał śnieg. Z zazdrością patrzyłem na rowery zimowe z szerokimi dobrze wyprofilowanymi oponami. A może wystarczą tylko takie koła? Jak ktoś ma gładki asfalt do pracy to może pomyśleć o rowerze szosowym. Odpowiednio wyprofilowana kierownica i cieńsze opony ułatwiają szybkie przemieszczanie się po dobrych drogach. Amatorom wyścigów i rajdów rowerowych polecam wyczynowe rowery sportowe, tak zwane kolarki. Opony bezdętkowe, tak zwane szytki. Bardzo cienkie i niemal całkowicie pozbawione bieżnika. Z pewnością nie nadają się na śliską nawierzchnię, czy bezdroża. Jednak na asfalcie na długich trasach są niezastąpione. Jedyną wadą jest jednak brak tradycyjnych pedałów. Potrzeba dopasowania specjalnych butów z zatrzaskami SPD lub SPD-SL.
Dla szpanerów i amatorów jazdy w pozycji wpółleżącej polecam rowery typu chopper. Wydłużony przedni widelec. Duży rozstaw kół. Przesunięty do przodu korbowód i nieco grubsza tylna opona nadają temu rowerowi wygląd przypominający słynne Harleye.
Nieważne jaki masz rower byleby z niego korzystać i spędzać zdrowo życie...
#rower szosowy #rower górski #rower trekkingowy #romet #rower miejski#rower typu chopper #historia roweru #kto wymyślił rower
Jak edytować zdjęcia? Podstawowe informacje
Dobrych fotografii ponoć nie trzeba edytować. Jednak w postprodukcji zdjęć jest coś pociągającego, bo któż z nas nie chce by jego zdjęcia wyglądały lepiej, możliwie jak najlepiej? Czasem jednak dążąc do jakiegoś wyimaginowanego ideału możemy przesadzić. Zbyt duże nasycenie, źle dobrane barwy, marne pojęcie o tym co i jak modyfikować i z naprawdę dobrego zdjęcia robi się karykatura. Programy czy aplikacje do edycji zdjęć są różne - wiadomo, ale wymagają co nieco podstawowej wiedzy na temat cyfrowej obróbki zdjęć. To nie jest wiedza tajemna. Zacznijmy jednak od podstaw.
1. Kontrast
Zakładając, że nie robimy zdjęć w formacie RAW (RAW daje dużo większe możliwości edycji, ale ten temat być może pojawi się w innym wpisie), a w JPG to i tak absolutnie każde zdjęcie zyska gdy podniesiemy kontrast. I choć istnieje ryzyko, że po manipulacjach z kontrastem czy nasyceniem barwy na zdjęciu pojawią się szumy, to i tak warto zaryzykować. Przewagą formatu RAW jest właśnie to, że wszelkie manipulacje na zdjęciu podczas edycji nie niosą za sobą szkody w postaci pogorszenia jakości samego zdjęcia. Jednak nie ma róży bez kolców, są minusy RAWów- zdjęcia swoje ważą i zajmują dużo więcej miejsca na karcie pamięci.
2. Nasycenie
Nasycenie ociepla zdjęcie, a barwy ciepłe są przez ludzkie oko postrzegane jako
intensywniejsze od barw zimnych. Najlepsze nasycenie to takie, w którym
widzimy przejścia tonalne pomiędzy podobnymi do siebie
kolorami. Aby efekty były dobre to znaczy delikatne i naturalne trzeba ostrożnie posługiwać się suwaczkiem z napisem "nasycenie", jak ze wszystkim i tutaj można przesadzić, ale metodą prób i błędów można dojść do wprawy.
3. Jasność
Zmiana jasności zdjęcia umożliwia: poprawienie
niedoświetlonego lub wręcz prześwietlonego zdjęcia i wydatnie wpływa na wydobycie niektórych
szczegółów ze zdjęcia. Pomaga też "zmiękczyć" fotografię.
4. Balans bieli.
Balans bieli umożliwia nam wykonanie korekty błędów dotyczących temperatury barwowej zarejestrowanej na fotografii. O co chodzi? Różne źródła światła (np. żarówka, światło słoneczne, neon) posiadają rożną temperaturę. Każdy aparat ma możliwość automatycznego dopasowania balansu bieli - w ogromnym skrócie sprowadza się to do tego, iż aparat ocenia i próbuje uśrednić barwę aby oddać rzeczywiste wartości. Czasem to się udaje, czasem nie. Taki źle dobrany balans bieli można oczywiście poprawić. Operację tę można wykonać na kilka różnych sposobów: Najprostszym i najczęściej wybieranym sposobem jest skorzystanie z automatycznej funkcji, która różnie może się nazywać w różnych programach. Może to być auto kolor lub auto balans, lub po prostu balans bieli. Programy te uśrednią tę wartość według określonego algorytmu histogramu.
Czym jest histogram?
Histogram pokazuje ilość danych tonów na zdjęciu i rozkład jasności obrazu. Zawiera 256 punktów na osi,
które to punkty określają jasność pikseli na zdjęciu.
Można samodzielnie starać się ustalić odpowiedni balans bieli posługując się odpowiednim suwaczkiem w programie graficznym (większość programów i aplikacji do edycji zdjęć dają
taką możliwość). Nie jest to jednak tak proste jak się może wydawać i wymaga nieco wprawy.
Jeśli mamy więcej doświadczenia i czasu wówczas możemy pokusić się do użycia narzędzia do wskazywania punktu szarości (w programach do edycji zdjęć takim narzędziem będą krzywe).
Narzędzie to pozwala wybrać odpowiedni punkt na zdjęciu, o którym wiemy, że
powinien być idealnie szary. Po wybraniu wskazanego miejsca na fotografii program z automatu zmienia histogram tak, aby ten punkt na zdjęciu
wyglądał na szary. W miejscu
skali widzimy wykres szarości, która wskazuje, że jeśli chcemy uzyskać
ciemniejszy punkt ze zdjęcia powinniśmy przesuwać lewą, dolną
część krzywej, a jeśli zależy nam na jasnych tonach to należy manewrować prawą górną częścią.
Oczywiście można stwierdzić, że wspomniane powyżej elementy (1, 2 i 3) edycji umożliwiają zmianę dość prostą i ograniczająca się do całego zdjęcia, a nie poszczególnych jego elementów, ale poszczególne elementy można właśnie zmieniać posługując się wspomniana wyżej krzywą.
#fotografia #edycja zdjęć #podstawowe parametry edycji zdjęć #jak edytować zdjęcia
