- Powrót na stronę główną »
- Czas wolny , Góry , Na ten czas , Pasja , Podróże , Sport , Życie »
środa, 4 kwietnia 2018
Rower - od Leonarda Da Vinci do dzisiaj
Podobno pierwsze projekty pojazdu mechanicznego przypominającego rower rysował Leonardo da Vinci na przełomie XV i XVI wieku. Pojazd składał się z dwóch kół tej samej wielkości. Posiadał coś na podobieństwo korbowody, łańcucha i zębatek. W połowie XVII wieku w kościele w miejscowości Stoke Poges, w angielskim hrabstwie Buckinghamshire, nieznany artysta umieścił w witrażu anioła siedzącego na belce z dwoma kołami przypominającymi rower.
W muzeum w Monachium znajduje się model roweru Kasslera który pochodzi z 1761 roku, natomiast w roku 1791 Francuz Monsieur de Sivrac, skonstruował
prototyp dzisiejszego roweru. Jego rower był wykonany z drewna, posiadał dwa koła z sześcioma szprychami każde i siodło wzorowane na siodłach zakładanych na konie. Jeździło się na nim odpychając się stopami od podłoża.
Sterowne przednie koło pojawiło się dopiero w Niemczech w 1816 roku. Konstruktorem był baron Karl Friedlich von Daris. Rower Karla Friedlicha został opatentowany w 1818 roku. Uzyskiwał on prędkość około 13-15 km/h.
W 1839 roku szkocki kowal, Kirk Patrick Macmillan, wymyślił napęd w postaci pedałów. Korbowód znajdował się na tylnym kole, które napędzane było przy pomocy specjalnych dźwigni wprawianych w ruch przez nogi położone na pedałach. Przednie koło było sterowne.
W połowie XIX wieku w Niemczech i we Francji pojawiły się konstrukcje rowerów z napędem na przednie koło, które było wyposażone w korbowód z pedałami. By zwiększyć prędkość rowerów w 1870 roku wymyślono welocyped. Przednie, napędowe koło było znacznie większe od tylnego. Jazda na tym wehikule wymagała sporych umiejętności i odwagi, bo siodło było położone wysoko od ziemi.
W 1879 roku Anglik Lawson skonstruował przeniesienie napędu z korbowodu na tylne koło za pomocą łańcucha. Dzięki temu przywrócono koła tej samej wielkości, a sześć lat później John Starley przeniósł siodło i korbowód z pedałami na środek pojazdu czym poprawił bezpieczeństw i łatwość poruszania się. Od 1883 roku produkcją rowerów zajęła się firma Rover od której pochodzi polska nazwa tego pojazdu. Od 1888 roku zaczęto wyposażać rowery w pneumatyczne opony (przedtem
stosowano wyłącznie pełne ogumienie). Pneumatyczne opony wymyślił John Boyd-Dunlop. Zastosowanie ramy z rur obniżyło znacznie wagę i koszt produkcji rowerów dzięki czemu zaczęto ich produkcję na masową skalę w milionach sztuk rocznie.
![]() |
By Al2, CC BY 3.0, httpscommons.wikimedia.orgwindex.phpcurid=3091133 |
Od tego czasu rowery zmieniały się nieznacznie. Zmiany były spowodowane raczej różnymi funkcjami jakie musiał spełniać rower. Wprowadzenie w 1932 roku kolarstwa jako sportu wyczynowego wymogło zastosowania przerzutki z różnymi rodzajami przełożeń. W 1962 roku zastosowanie małych kół w rowerach umożliwiło produkcję rowerów składanych łatwo nadających się do szybkiego przenoszenia i przewożenia chociażby w bagażnikach samochodowych. W 1978 roku powstał pierwszy rower górski, a zastosowanie lekkich metali w konstrukcji rowerów umożliwiło osiąganie zawrotnych prędkości na torach wyścigowych. Rowery poziome z obudową aerodynamiczną ustanowiły w 2001 roiku rekord świata - 129,3 km/h.
Rower i jego produkcja w Polsce
Produkcję rowerów w Polsce zapoczątkowano w 1891 roku w zakładach "Wicher" w Łodzi. Wkrótce kolejne fabryki powstawały w Warszawie i Bydgoszczy. Szczególnie szybki następował rozwój Bydgoskiej Fabryki Rowerów „Tornedo”. Od 1923 roku była to duża montownia rowerów z części produkowanych w Niemczech.W 1939 roku było tam zatrudnionych 500 pracowników. Po wojnie zakłady zostały upaństwowione i przyjęły nazwę Zjednoczonych Zakładów Rowerowych (ZZR) z nazwą marki "Romet". Największym sukcesem lat pięćdziesiątych był produkowany w zakładach rower wyścigowy "Jaguar". Był powszechnie stosowany przez kilka lat w Wyścigu Pokoju. W latach siedemdziesiątych dużą popularnością cieszyła się rodzina rowerów składanych "Wigry". Mimo dużej popularności Rometu na wsiach, gdzie w czasach PRL-u rower był podstawowym sposobem przemieszczania się ciągle królował masywny rower "Ukraina" i "Ural".
Takie rowery jak Passa czy Universal z trudem konkurowały z tanimi rowerami z ZSRR.
W latach osiemdziesiątych Romet zatrudniał blisko 9 tyś. osób i produkował nieco ponad milion rowerów rocznie w czterdziestu różnych odmianach. Po transformacji zakłady uległy degradacji z uwagi na znaczny postęp w zakresie nowych technologii stosowanych przy produkcji rowerów, jak i importowi tanich rowerów z Chin i Tajlandii. Od 2006 roku Romet usiłuje wrócić na rynek głównie poprzez montaż rowerów z podzespołów importowanych do Polski jak i zlecaniu produkcji naszych produktów w Chinach.
Przez wiele lat rower w Polsce kojarzył się głównie ze sportem, rekreacją i hobby. Oczywiście z punktu widzenia ludzi mieszkających w dużych miastach. Całkiem inaczej wyglądało to na wsiach, czy na Śląsku, gdzie rower był od dawna podstawowym środkiem lokomocji. Teraz z uwagi na korki i bardzo drogą komunikację miejską rower stał się również niezwykle funkcjonalnym i tanim sposobem przemieszczania się w dużych miastach. Powstała gęsta sieć dróg rowerowych i pojawiła się oferta wypożyczalni rowerów miejskich. Powstają ciągle nowe stacje wypożyczania rowerów. Praktycznie umożliwia to rezygnację z tramwajów czy autobusów. Przykład przyszedł z państw, gdzie ekologia i zdrowy tryb życia zachęcił do inwestowania w tego typu komunikację.
Przekonałem się o tym na własnej skórze gdy nie potrafiłem znaleźć szybkiego połączenia do nowej pracy. Jadąc komunikacją miejską straciłbym około 35 minut jazdy, nie licząc oczekiwania na przesiadki. Rowerem to zaledwie 15 minut więc mam pewność, że się przynajmniej nie spóźnię. Na zimę musiałem zainwestować w spodnie narciarskie i gogle, ale to się opłacało.
Gdy nie mamy w pobliżu wypożyczalni rowerów, lub gdy nie zawsze możemy liczyć na to, że zawsze będą wolne musimy zainwestować we własny rower. W zasadzie nadają się do niego wszystkie rowery, no chyba, że ktoś jest gadżeciarzem i w tej kwestii (są tacy, wiem). Oferta różnych rodzajów rowerów jest teraz tak duża, że ciężko się zdecydować.
Jaki rower kupić?
Decydując się na kupno roweru musimy określić się gdzie najczęściej będziemy z niego korzystać i do czego będzie nam służył. Chyba najmodniejsze obecnie są rowery miejskie. Wzorowane na sprawdzonych kształtach rowerów holenderskich wykorzystywanych powszechnie w komunikacji miejskiej w Holandii. Stąd wzięła się jego nazwa. Nie służy on do bicia rekordów prędkości. Nie ułatwia jazdę po bezdrożach, czy górach. Nie ma bajeranckich amortyzatorów. Ma za to skuteczne błotniki, koszyk na torbę z zakupami i unikalną konstrukcję ramy umożliwiającą jazdę zarówno kobietom jak i mężczyznom. Taki unisex rowerowy. Wydaje mi się, że dość uniwersalny jest rower trekkingowy zwany też rowerem górskim. Oczywiście są wersje "podrasowane"typowe rowery crossowe, a dodatkowymi amortyzatorami, grubszą ramą i wzmocnionymi hamulcami. Można też w nich stosować pedały typu SPD czy SPD-SL.
A może powinno się mieć kilka rowerów w zależności od tego, gdzie i kiedy będziemy chcieli jechać? Tej zimy parę razy było ślisko i padał śnieg. Z zazdrością patrzyłem na rowery zimowe z szerokimi dobrze wyprofilowanymi oponami. A może wystarczą tylko takie koła? Jak ktoś ma gładki asfalt do pracy to może pomyśleć o rowerze szosowym. Odpowiednio wyprofilowana kierownica i cieńsze opony ułatwiają szybkie przemieszczanie się po dobrych drogach. Amatorom wyścigów i rajdów rowerowych polecam wyczynowe rowery sportowe, tak zwane kolarki. Opony bezdętkowe, tak zwane szytki. Bardzo cienkie i niemal całkowicie pozbawione bieżnika. Z pewnością nie nadają się na śliską nawierzchnię, czy bezdroża. Jednak na asfalcie na długich trasach są niezastąpione. Jedyną wadą jest jednak brak tradycyjnych pedałów. Potrzeba dopasowania specjalnych butów z zatrzaskami SPD lub SPD-SL.
Dla szpanerów i amatorów jazdy w pozycji wpółleżącej polecam rowery typu chopper. Wydłużony przedni widelec. Duży rozstaw kół. Przesunięty do przodu korbowód i nieco grubsza tylna opona nadają temu rowerowi wygląd przypominający słynne Harleye.
Nieważne jaki masz rower byleby z niego korzystać i spędzać zdrowo życie...
#rower szosowy #rower górski #rower trekkingowy #romet #rower miejski#rower typu chopper #historia roweru #kto wymyślił rower
Jeśli chcesz, zostaw po sobie ślad w komentarzu, będzie nam miło go przeczytać. Pamiętaj jednak , że w Internecie również obowiązują zasady savoir-vivre. Komentarze łamiące netetykietę (tj. wulgaryzmy, spamowanie, etc.) będą usuwane.
Subskrybuj posty | Subskrybuj komentarze